Rondom de Spaanse vesting St. Stevensweert lag vroeger een ring van verdedigingswerken. Het betreft hier een zogenaamde circumvallatielinie, een verdedigingslinie zoals ook het vestingstadje Groenlo en Gennep die kende. Dit soort linies zijn uitzonderlijk in de Nederland.
De geschiedenis van Fort Cantelmo.
Don Francisco de Moncada was in 1633 de grondlegger van deze vesting, gelegen tussen de Nieuwe en de Oude Maas. De vesting diende om de bereikbaarheid van de Staatse vesting Maastricht via de Maas te bemoeilijken. Fort Cantelmo werd aangelegd bij de splitsing van de Nieuwe en de Oude Maas, aan de zuidkant van “Het Eiland in de Maas en ligt circa 5 km ten zuiden van Stevensweert nabij Roosteren. Het fort, ook genaamd “Quartier van de Italianen”, stond onder bevel van de Italiaan Don Andreas Cantelmo, in dienst van de Spanjaarden. Bij het fort werd de Maas “toegepaald” om de doorvaart van schepen onmogelijk te maken. In 1702 veroverden de Staatse troepen, dat was het leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, de vesting Stevensweert op de Spanjaarden en zo kwam ook fort Cantelmo in handen van de Staatsen.
De forten in de linie van Stevensweert zijn op één na allemaal verdwenen. Alleen de contouren van het Fort Cantelmo zijn nog zichtbaar in het landschap. Ook de verbinding tussen de vesting Stevensweert naar het fort Cantelmo die deels via het “Soldatenweegske” liep is nu nog aanwezig. Het oude fort Cantelmo liet nog andere sporen na tot in onze tijd maar niet in de letterlijke betekenis. In zeer donkere, lange en zwoele zomernachten kon het voorkomen dat kleine dansende vlammen zichtbaar waren op de vlakte. De zielen van de in de Spaanse tijd omgekomen soldaten konden nog steeds geen rust vinden en zwierven dan zichtbaar boven deze historische omgeving…
Het landelijke Roosteren is vandaag de dag nog steeds hoofdrolspeler aan het waterfront. Niet meer met forten en veldslagen maar met drinkwaterwinning. En natuurlijke corridors om overstromingen te voorkomen zoals in 1993 en 1995. Die rampen brachten ook iets goeds. Hier ontstond een nieuw bijzonder natuurgebied; de Rug van Roosteren waar jaarlijks 6,5 miljoen kuub drinkwater wordt gewonnen. De Rug met ook bijzondere planten en vogelsoorten en de grootste populatie koninkpaarden trekt jaarlijks duizenden wandelaars en fietsers en is inmiddels onderdeel van het Rivierpark Maasvallei.
LET OP: Voor wandelaars ligt de speer tussen wandelknooppunt 78 en 90 van de gemeente Echt/Susteren. Fietsers kunnen het beste de zandweg ingaan tussen Oevereind 80 en 90. Als je de poort door loopt en de zandweg volgt, zie je bij de maas de speer staan.
Toeristische informatie
Streekmuseum Stevensweert/Ohé en Laak in het voormalige raadhuis aan het Jan van Steffenswertplein 1 te Stevensweert.
Download de app
Bezoek ook andere Archeo route Limburg vindplaatsen.